In de bres voor democratie. Dom Hélder Camara en de dictatuur in Brazilie

Science communication article about the role of the Catholic archbishop Hélder Camara fighting repression during Brazilian dictatorship (1964-1985). Ten tijde van de dictatuur in Brazilië (1964-1985) stonden vrije meningsuiting en maatschappijkritiek onder druk. Via censuur en geweld liet het militaire regime de oppositie weinig bewegingsvrijheid om te voorkomen dat in Brazilië een op de Cubaanse evolutie geïnspireerd communisme zou ontkiemen. Zowel de katholieke arbeidersbeweging als de katholieke kerk trachtte, vaak in samenwerking, via allerlei acties op te komen voor de rechten van de arme, onderdrukte Braziliaanse bevolking. Niet zelden werden activisten en pastorale werkers daardoor zelf het doelwit van represailles. Het in KADOC bewaarde archief van de Wereldbeweging van Katholieke Arbeiders (beter bekend onder haar Franse initialen, ‘MMTC’), in 1961 opgericht als een wereldwijd verbond van christelijke arbeidersbewegingen, geeft een unieke inkijk in dit verenigd verzet. Briefwisselingen, rapporten en vergaderstukken getuigen van de nauwe contacten van MMTC met het veld en weerspiegelen de uitdagingen en gevaren waarmee lokale actiegroepen werden geconfronteerd. In de dossiers over de vakbewegingen in Brazilië springen enkele stukken in het bijzonder in het oog. Het gaat om toespraken en omzendbrieven van Dom Hélder Câmara, de aartsbisschop van Olinda en Recife die naar voren trad als pleitbezorger van het volk en als opponent van het dictatoriale regime en in die rol ook in Europa populariteit vergaarde. In deze bijdrage hanteren we zijn teksten als vensters op dit duistere verleden, maar ook als lessen voor de toekomst.